Skóra jest największym narządem ludzkiego organizmu. Jako że pełni ona funkcję bariery ochronnej przed szkodliwymi dla nas czynnikami zewnętrznymi, jest narażona na szereg chorób. W razie wystąpienia niepokojących objawów – takich jak przebarwienia czy znamiona – które mogą wskazywać na stan chorobowy, należy koniecznie udać się do dermatologa. Jego zadaniem jest diagnozowanie i leczenie schorzeń skóry, włosów i paznokci. Z artykułu dowiesz się, czym zajmuje się dermatolog oraz jakie choroby leczy.
Dermatologia – charakterystyka dziedziny
Dermatologia jest niezwykle szeroką dziedziną medycyny. Zwykle w jej ramach wyróżnia się dwie główne specjalności: dermatologię kliniczną oraz dermatologię doświadczalną. Pierwsza koncentruje się na diagnozowaniu i leczeniu chorób skóry, druga natomiast zajmuje się badaniem skóry, jej struktury oraz pełnionych przez nią funkcji. Oprócz tego często wyróżnia się szereg innych specjalizacji, które wywodzą się z dermatologii – każda z nich skupia się na nieco innych aspektach funkcjonowania skóry. Do specjalności tych należą:
- kosmetologia – od dermatologii odróżnia ją przede wszystkim zasób wykorzystywanych środków i metod leczniczych – zwykle są to nie tyle leki, ile raczej kosmetyki oraz nieinwazyjne zabiegi kosmetyczne,
- medycyna estetyczna – w jej ramach wykorzystuje się leki oraz inwazyjne zabiegi dermatologiczne w celach estetycznych,
- wenerologia – koncentruje się na leczeniu chorób przenoszonych drogą płciową,
- dermatologia dziecięca – w obrębie jej zainteresowania są choroby skóry występujące u dzieci.
W kontekście określenia zakresu dermatologii należy pamiętać, że bardzo trudno jest oddzielić ją od innych specjalności medycznych, ponieważ objawy dermatologiczne towarzyszą zwykle wielu chorobom różnych układów narządów, np. układu pokarmowego.
Dermatolog – jak przygotować się do wizyty?
Jeśli chcemy skorzystać z usług dermatologa na NFZ, musimy najpierw uzyskać skierowanie od internisty lub lekarza rodzinnego. Należy w tym kontekście pamiętać, że w sytuacji, gdy objawy, które posiadamy, wskazują na występowanie poważnej choroby, warto skorzystać z poradni prywatnej. W ten sposób zaoszczędzimy czas (niekiedy dość długi), który dzieli wydanie skierowania od terminu wizyty. Wybierając się do dermatologa, powinniśmy zabrać ze sobą wyniki badań, które dotychczas przeprowadziliśmy oraz listę przyjmowanych leków. Informacje zdobyte na podstawie wyników i listy pomogą lekarzowi postawić odpowiednią diagnozę. Przygotowując się do wizyty, warto również wykonać depilację skóry – zwłaszcza w przypadku obfitego owłosienia ciała. Depilacja nie jest zwykle konieczna, niekiedy jednak może ona ułatwić lekarzowi badanie.
Dermatolog – jak przebiega wizyta?
Pierwsza wizyta u dermatologa rozpoczyna się od przeprowadzenia badania podmiotowego. Jego celem jest zdobycie informacji o dolegliwościach pacjenta, które mogą okazać się pomocne w postawieniu właściwej diagnozy. Właściwe badanie dermatologiczne przeprowadza się zwykle przy użyciu specjalnego urządzenia – dermatoskopu. Urządzenie to działa jak lupa, tj. powiększa pole widzenia lekarza i tym samym umożliwia specjaliście dokładną analizę zmian skórnych. Dermatoskop jest szczególnie przydatny w przypadku oceny zmian w obrębie znamion barwnikowych, które mogą wskazywać na występowanie nowotworu skóry. W sytuacji, gdy lekarz dostrzeże niepokojące zmiany, może zlecić ich wycięcie – wycięte znamiona są następnie poddawane badaniu laboratoryjnemu. Jeśli dermatolog podejrzewa, że powodem zmian skórnych są bakterie, może on zlecić wymaz ze skóry, zaś w przypadku podejrzenia grzybicy badania mikrobiologiczne. Niekiedy zdarza się również, że dermatolog zleca pacjentowi zbadanie poziomu hormonów lub wykonanie testów alergicznych. Po otrzymaniu wyników przeprowadzonych przez pacjenta badań dermatolog dokonuje diagnozy oraz wskazuje właściwe metody leczenia. Co oczywiste, są one bezpośrednio związane z wynikiem diagnozy. Dermatolog może na przykład polecić pacjentowi przyjmowanie antybiotyków, a także stosowanie maści czy kremów. Niekiedy też (np. w przypadku zmian barwnikowych) lekarz może zalecić pacjentowi regularne wizyty kontrolne.
Badania dermatologiczne – najczęściej diagnozowane choroby
W toku badania dermatolog może zdiagnozować szereg różnych schorzeń. Należą do nich:
- trądzik,
- bielactwo,
- wszawica,
- łojotokowe zapalenie skóry,
- atopowe zapalenie skóry,
- łupież,
- świerzb,
- łuszczyca,
- rumień,
- ostuda,
- odleżyny,
- kurzajki,
- nowotwory skóry,
- HIV.
Jeśli zauważymy u siebie niepokojące zmiany na skórze, powinniśmy niezwłocznie udać się do lekarza. Zmiany te mogą bowiem świadczyć o poważnych chorobach o podłożu innym niż dermatologiczne.
