Wszelkie zmiany w obrębie narządów płciowych, np. w postaci guzków czy torbieli, wymagają szybkiej diagnostyki. W niektórych przypadkach zmiany te mogą bowiem świadczyć o przebiegu choroby nowotworowej, której rozwój zagraża zdrowiu i życiu pacjentki. Jedną z metod leczniczo-diagnostycznych w obrębie narządów płciowych – w tym przypadku w obrębie szyjki macicy – jest elektrokonizacja (LEEP). W artykule odpowiadamy na pytanie, na czym polega elektrokonizacja szyjki macicy, określamy ponadto wskazania do zabiegu i opisujemy jego przebieg.
Czym jest elektrokonizacja szyjki macicy?
Elektrokonizacja szyjki macicy jest zabiegiem ginekologicznym wykonywanym w obrębie szyjki macicy w celu pobrania do badania diagnostycznego lub usunięcia nieprawidłowej tkanki. Zabieg ma charakter diagnostyczno-terapeutyczny – jego celem jest nie tylko wycięcie zmiany, ale również jej ocena histopatologiczna. W trakcie zabiegu lekarz wycina fragment tkanki w kształcie stożka za pomocą specjalnej pętli elektrochirurgicznej, a następnie pobrany materiał wysyła do badania histopatologicznego przeprowadzanego przez patomorfologa. Badanie histopatologiczne wykonuje się za pomocą mikroskopu. Jego celem jest określenie, czy zmiana ma charakter łagodny, czy też złośliwy. Elektrokonizacja szyjki macicy stanowi podstawę dalszego postępowania terapeutycznego. Funkcje tę spełnia, jeśli podczas zabiegu nieprawidłowa tkanka została usunięta.
Elektrokonizacja szyjki macicy – wskazania i przeciwskazania
Najczęściej występującym wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu elektrokonizacji jest niepokojący wynik cytologii, który może wskazywać na rozwój stanu zapalnego lub procesu chorobowego. Oprócz tego zabieg powinien zostać przeprowadzony w razie kolposkopii z rozpoznaniem stanów przednowotworowych. Jeżeli zmiana przednowotworowa zostanie rozpoznana i usunięta odpowiednio wcześnie, znacznemu zmniejszeniu ulega ryzyko pojawienia się choroby nowotworowej. Elektrokonizację szyjki macicy (LEEP) wykonuje się ponadto w sytuacji, gdy u pacjentki zostaną rozpoznane nadżerki szyjki macicy lub leukoplakia. Za bezwzględne przeciwwskazania do zabiegu uznaje się krwawienie menstruacyjne, a także stan zapalny w obrębie macicy.
Elektrokonizacja szyjki macicy – przygotowanie do zabiegu
Elektrokonizacja szyjki macicy nie wymaga specjalnego przygotowania. W dniu zabiegu pacjentka powinna pozostawać na czczo. Zaleca się spożyć ostatni posiłek w godzinach wczesnowieczornych dnia poprzedzającego badanie (ok. godz. 18.00). Dopuszczalne jest zażycie środka przeciwbólowego, aby złagodzić ewentualne dolegliwości bólowe. Pacjentka powinna ponadto pamiętać, aby 2 tygodnie przed elektrokonizacją zaprzestać przyjmowania pochodnych kwasu acetylosalicylowego. Indywidualne zalecenia dotyczące przygotowania do elektrokonizacji ustala lekarz prowadzący.
Elektrokonizacja szyjki macicy – zabieg
Zabieg elektrokonizacji szyjki macicy przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Badanie przeprowadza się w pozycji ginekologicznej. W jego trakcie lekarz umieszcza w pochwie pacjentki pętlę elektryczną i za jej pomocą wycina fragment szyjki macicy w postaci stożka o wysokości 1,5 cm. Wycinek jest następnie przesyłany do badania histopatologicznego. W sytuacji, gdy w obrębie szyjki macicy wykryte zostaną nieprawidłowe tkanki, lekarz dokonuje ich usunięcia.
Rekonwalescencja po zabiegu elektrokonizacji LEEP
Kilka godzin po zabiegu pacjentka może odczuwać bóle i nieprzyjemne skurcze w podbrzuszu (niekiedy występują one również dzień po zabiegu). Rekonwalescencja po zabiegu trwa około 3-4 tygodnie. W tym czasie należy prowadzić oszczędzający tryb życia. Należy w szczególności unikać dźwigania ciężarów i nadmiernego wysiłku. Po zabiegu zaleca się również ograniczenie współżycia seksualnego do momentu zakończenia kolejnej miesiączki. W okresie rekonwalescencji należy zrezygnować ze stosowania tamponów oraz irygacji pochwy.
Elektrokonizacja szyjki macicy a ciąża
Zabieg elektrokonizacji szyjki macicy w większości przypadków nie ma negatywnego wpływu na zajście w ciążę i nie powoduje problemów z jej donoszeniem. Warto jednak pamiętać o tym, by w trakcie rekonwalescencji stosować się do zaleceń lekarza, a decyzję o ciąży uzależnić od wyników badania cytologicznego i oceny lekarza w trakcie wizyty kontrolnej (ok. 3 tygodnie po zabiegu).
Elektrokonizacja szyjki macicy – powikłania
Elektrokonizacja uznawana jest za bezpieczny zabieg. W niektórych przypadkach po upływie ok. 10 dni u pacjentki może wystąpić krwawienie będące wynikiem odklejenia się warstwy martwiczej, do którego dochodzi wskutek użycia pętli elektrochirurgicznej. Bardzo rzadko elektrokonizacji towarzyszą ciężkie powikłania, takie jak: zakażenie rany pooperacyjnej, zrośnięcie się kanału szyjki macicy czy krwotok. W przypadku niepokojących objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.