Gradówka na oku – objawy i leczenie
Gradówka jest jedną z najczęściej występujących dolegliwości okolic oczu, związaną z przewlekłym stanem zapalnym gruczołu odpowiedzialnego za natłuszczanie brzegów powiek. Szybkie rozpoznanie gradówki i podjęcie odpowiedniego leczenia jest niezwykle ważne – nieleczona może doprowadzić do rozszerzenia stanu zapalnego na całą powiekę, a także do powstania wad wzroku, np. astygmatyzmu. Z artykułu dowiesz się, jak powstaje gradówka, jakie są jej objawy oraz w jaki sposób powinno przebiegać jej leczenie.
Czym jest i jak powstaje gradówka na oku?
Mianem gradówki określa się niewielki, niebolesny guzek, który pojawia się w na górnej bądź dolnej powiece. W początkowej fazie może przypominać jęczmień. Zmiana występuje zwykle w obrębie jednego oka i towarzyszy jej obrzęk powieki oraz zaczerwienienie spojówki. Gradówka na oku powstaje wskutek zatkania ujścia gruczołów Meiboma, odpowiedzialnych za natłuszczenie brzegu powieki. Dochodzi do tego w wyniku zakażenia bakteriami, najczęściej gronkowca. Jeśli gruczoły zostaną zatkane, niemożliwe jest odpowiednie nawilżenie oka i w konsekwencji dochodzi do pojawienia się stanu zapalnego. W jaki sposób bakterie dostają się do oka? Dzieje się tak zwykle wówczas, gdy pocieramy wyschnięte oko dłonią, na której znajdują się bakterie. Warto odnotować, że ryzyko pojawienia się gradówki jest większe u osób z łojotokowym zapaleniem skóry i trądzikiem różowatym, a także u dzieci z niewyrównaną wadą wzroku.
Gradówka na oku – jak zapobiec powstaniu zmiany?
U niektórych osób gradówka na oku występuje regularnie – zwłaszcza w sytuacji, gdy nie podejmą oni odpowiednich środków profilaktycznych. Aby uniknąć gradówki, warto kilka razy dziennie przemywać powieki wacikiem zwilżonym ciepłą wodą. W ten sposób zmniejszymy ryzyko zatkania gruczołów Meiboma. Profilaktyka obejmuje również dokładny demakijaż, częste zmiany soczewek kontaktowych, regularne przepłukiwanie oczu, a także masaże i okłady. Na rynku dostępnych jest wiele produktów służących do higieny okolic oczu. Jeśli wiemy, że ryzyko wystąpienia gradówki jest w naszym przypadku wysokie, warto się w nie zaopatrzyć.
Gradówka – objawy
Podstawowym objawem gradówki jest biały, przypominający jęczmień, guzek występujący na górnej lub dolnej powiece. Pojawieniu się guzka towarzyszy zwykle zaczerwienienie skóry, obrzęk powieki oraz podrażnienie oka. Po kilku dniach zaczerwienie, obrzęk i podrażnienie ustępują, guzek natomiast zaczyna rosnąć. Objawami nieleczonej bądź źle leczonej gradówki, które powinny wzbudzić nasz niepokój, są silny ból i pogorszenie się ostrości widzenia. Należy pamiętać, że jeśli będziemy zwlekać z leczeniem, gradówka na oku może doprowadzić do wystąpienia powikłań. Jednym z nich jest astygmatyzm powstały w wyniku ucisku gradówki na rogówkę. Warto również dodać, że nawracające zmiany w tym samym miejscu mogą być spowodowane obecnością komórek nowotworowych w obrębie gruczołów.
Gradówka – leczenie
Bardzo często gradówka na oku ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy. Gdy pojawią się pierwsze objawy dolegliwości, warto zastosować ciepłe okłady z zielonej herbaty, pietruszki bądź rumianku w celu zmniejszenia stanu zapalnego. Okłady należy wykonywać kilka razy dziennie, każdorazowo przez ok. 15-20 minut. Jeśli zmiany w obrębie oka nasilają się mimo upływu dwóch tygodni, zmianom towarzyszy ból lub pojawiają się zaburzenia ostrości widzenia, wówczas konieczna jest wizyta u lekarza. Lekarz może zalecić stosowanie kropli do oczu lub maści z antybiotykiem w celu zahamowania infekcji. Oceniając zmianę, okulista może podjąć decyzję, że gradówkę należy usunąć chirurgicznie.
Jak usunąć gradówkę? – zabieg chirurgiczny
Jeśli ciepłe okłady, krople i maści nie przyniosą pożądanych skutków oraz jeśli gradówka oka nie ulega samowyleczeniu (guzek nie wchłonie się lub nie przebije się samoistnie), konieczne staje się przeprowadzenie zabiegu operacyjnego, który zapewnia całkowite wyleczenie gradówki. Decyzję o konieczności wdrożenia zabiegu usunięcia gradówki przy znieczuleniu miejscowym podejmuje lekarz. Zabieg trwa zwykle nie dłużej niż 15-20 minut i jest przeprowadzany w trybie ambulatoryjnym (pacjent może udać się po jego zakończeniu do domu). Chirurgiczne usunięcie gradówki polega na przecięciu guzka, otwarciu go i wyłyżeczkowaniu zmiany. Jeśli gradówka na oku jest stosunkowo mała, zabieg ogranicza się do usunięcia płynu z wnętrza zmiany bez naruszenia otaczających ją komórek. Istotne jest, aby podczas zabiegu usunąć całą zawartość gradówki – ma to uniemożliwić jej odtworzenie się. Na zakończenie w miejsce nacięcia aplikuje się antybiotyk i zakłada opatrunek zasłaniający oko.
Należy pamiętać, że po zabiegu wokół powieki występuje niekiedy krwiak, który utrzymuje się ok. 3-4 dni. Nie powinien on być jednak powodem do niepokoju. Co ważne, skóra powiek regeneruje się dobrze, a rana na jej powierzchni nie pozostawia zwykle blizny. Jeśli jednak blizna wystąpi (ryzyko jej wystąpienia jest wyższe w przypadku zmiany na górnej powiece), wówczas warto udać się do dermatologa
