Neurochirurgia jest działem medycyny, w którym wykorzystuje się metody chirurgiczne do leczenia schorzeń układu nerwowego. Do neurochirurga kierowani są najczęściej pacjenci, u których wcześniejsze leczenie farmakologiczne nie przyniosło spodziewanych rezultatów. W takim przypadku neurochirurg kwalifikuje pacjenta do operacji oraz zajmuje się jego leczeniem zarówno w okresie operacyjnym, jak i w okresie okołooperacyjnym. Z artykułu dowiesz się, czym dokładnie zajmuje się neurochirurg oraz w jakich przypadkach należy umówić się do niego na wizytę.
Czym zajmuje się neurochirurg?
Neurochirurg zajmuje się chorobami, które występują w obrębie układu nerwowego. W pierwszej kolejności jego zadaniem jest rozpoznanie schorzenia występującego u pacjenta. Z tego względu pierwsza wizyta u neurochirurga kończy się zwykle wydaniem skierowania na badania diagnostyczne. Jeśli występuje taka konieczność, po przeprowadzeniu rozpoznania lekarz może zdecydować się na przeprowadzenie zabiegów małoinwazyjnych. Jeśli jednak lekarz uzna że w danym przypadku zastosowanie metod małoinwazyjnych jest niemożliwe, może zakwalifikować pacjenta do operacji w warunkach szpitalnych. Należy mieć na uwadze, że zakres kompetencji neurochirurga, nie obejmuje chorób naczyniowych (chirurgia naczyniowa) i serca (kardiochirurgia). Do schorzeń układu nerwowego, które podlegają leczeniu neurochirurgicznemu należą m.in.:
- guzy mózgu i kręgosłupa,
- wodogłowie,
- uszkodzenie nerwów obwodowych,
- przepukliny mózgowo-rdzeniowe,
- krwotoki wewnątrz,
- choroby naczyniowe mózgu,
- rwa kulszowa,
- kręgozmyk,
- choroba Parkinsona,
- syringomyelia.
Kiedy iść do neurochirurga?
Najpowszechniejszym objawem, który powinien skłonić nas do odwiedzenia poradni neurochirurgicznej jest ból występujący w okolicy głowy i kręgosłupa. Jeśli dolegliwości bólowe nie ustępują z czasem, mogą stanowić samodzielną przyczynę wizyty. Niekiedy zdarza się, że dolegliwościom bólowym towarzyszą inne alarmujące objawy. Należą do nich niedowład kończyn, ich drętwienie czy mrowienie, zawroty głowy czy utrata równowagi. Niepokojące są ponadto takie objawy, jak omdlenia, problemy z koncentracją czy pamięcią oraz zaburzenia funkcji poznawczych – zwłaszcza wówczas, gdy pojawiają się nagle i wcześniej ich nie doświadczaliśmy. Poradnia neurochirurgiczna jest zazwyczaj odwiedzana przez pacjentów po wcześniejszym wykluczeniu innych niż neurologiczne przyczyn objawów, tj. po uprzednim odwiedzeniu lekarzy innych specjalności np. ortopedy. Postawienie właściwej diagnozy może zatem nastąpić stosunkowo późno. W tym kontekście należy mieć na uwadze, że diagnostyka neurologiczna trwa zwykle dość długo – składa się na nią bowiem szereg badań szczegółowych. Aby czas potrzebny na diagnozę skrócić, warto skorzystać z prywatnych poradni neurologicznych. W ten sposób unikniemy długiego oczekiwania na wizytę.
Jakie badania robi neurochirurg?
Wizyta u neurochirurga rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego. W jego trakcie lekarz gromadzi informacje dotyczące dolegliwości występujących u pacjenta, przyjmowanych leków, przebytych chorobach czy też o schorzeniach występujących u członków rodziny pacjenta. Wywiad obejmuje również bardziej ogólne informacje dotyczące np. stylu życia pacjenta, jego aktywności fizycznej czy sposobie odżywiania się. Informacje zdobyte przez neurochirurga mają ułatwić mu rozpoznanie przyczyn niepokojących objawów.
Najczęściej po przeprowadzeniu wywiadu neurochirurg skieruje pacjenta na badania szczegółowe – tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Rezonans jest nieinwazyjną metodą diagnostyczną, za pomocą której możliwe jest zbadanie wszystkich wewnętrznych, anatomicznych struktur organizmu (np. kości, mózgu, serca). Obrazowanie jest w tym przypadku możliwe dzięki magnetycznym właściwościom cząstek wody zgromadzonych w organizmie. Tomografia komputerowa jest natomiast badaniem radiologicznym, w którym wykorzystuje się promieniowanie elektromagnetyczne. W trakcie badania zadaniem komputera jest tworzenie poprzecznych obrazów przekrojów ciała pacjenta – w ten sposób uwidocznione zostają tkanki organizmu i struktura narządów.
Gdy neurochirurg ustali na podstawie badań przyczynę objawów, w następnej kolejności zdecyduje o metodzie leczenia. W niektórych przypadkach możliwe będzie wykorzystanie neurochirurgii małoinwazyjnej. Polega ona na wykonywaniu zabiegów przez otwory występujące naturalnie w ciele lub za pomocą nieznacznych nacięć. Do neurochirurgii małoinwazyjnej należą np. niektóre zabiegi odbarczające kręgosłup czy tez niektóre operacje usuwania przepukliny. W przypadku chirurgii małoinwazyjnej rekonwalescencja pacjenta jest zwykle dość szybka – ingerencja lekarska jest bowiem nieznaczna. Jeśli jednak okaże się, że metody małoinwazyjne będą w danym przypadku niewystarczające, neurochirurg podejmie decyzję o leczeniu operacyjnym. W tym przypadku rekonwalescencja pacjenta wydłuży się – jej długość będzie zależna od stopnia ingerencji chirurgicznej.
