Urologia jest działem medycyny zajmującym się schorzeniami układu moczowego. Praca urologa polega w szczególności na diagnostyce oraz leczeniu wrodzonych i nabytych chorób prącia, jąder, a także pęcherza i nerek. Chociaż schorzenia układu moczowego są dla wielu osób powodem do wstydu, należy pamiętać, że ich szybie wykrycie i rozpoczęcie leczenia jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Z artykułu dowiesz się, czym dokładnie zajmuje się urolog oraz jak przebiega leczenie urologiczne.
Urologia – dlaczego układ moczowy jest tak ważny?
Podstawowym zadaniem układu moczowego człowieka jest odprowadzenie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii. Innymi słowy, dzięki układowi moczowemu dochodzi do usunięcia z organizmu toksyn oraz substancji, których stężenie przekracza jego zapotrzebowanie. Do usuwanych substancji należy np. mocznik czy sole mineralne. Odpowiednia praca układu moczowego jest również gwarantem utrzymania prawidłowej gospodarki wodnej i elektrolitowej. Ponadto, układ ten pełni funkcję endokrynną – w nerkach produkowane są takie hormony, jak renina czy kalcytriol.
Czym zajmuje się urolog?
Układ moczowy jest podatny na infekcje. Ryzyko ich wystąpienia jest szczególnie wysokie u kobiet z uwagi na to, że okolice intymne kobiety odznaczają się dużą wilgotnością, która sprzyja rozwojowi bakterii. Niemniej jednak, jak pokazuje praktyka, to zwykle mężczyźni korzystają z pomocy urologa. Do najczęściej występujących schorzeń, którymi zajmuje się urolog, należą:
- stany zapalne narządów płciowych (męskich i żeńskich),
- łagodny przerost stercza,
- choroby zewnętrznych narządów płciowych (np. załupek, stulejka, wodniak jądra),
- stany zapalne dróg moczowych,
- zaburzenia erekcji,
- kamica układu moczowego,
- nowotwory pęcherza moczowego,
- nowotwory nerek,
- nowotwory jąder.
Wizyta u urologa – wskazania
Schorzeniom układu moczowego towarzyszą zwykle charakterystyczne objawy. Ich występowanie powinno nas skłonić do natychmiastowego odwiedzenia urologa. Do niepokojących symptomów należą w szczególności:
- nieprawidłowości związane z wydalanym moczem (np. krwiomocz, obecność ropy w moczu),
- ból podczas oddawania moczu,
- nietrzymanie moczu,
- zmiany w ilości oddawanego moczu,
- parcie na pęcherz,
- ból lub obrzęk jąder,
- bóle w dolnej części pleców.
Urolog – jak przygotować się do wizyty?
Jeśli podejmiemy decyzję o udaniu się do poradni urologicznej, powinniśmy pamiętać o kilku kwestiach. Po pierwsze, na wizytę należy zabrać wyniki zrobionych przez nas uprzednio badań krwi i moczu, a także wyniki USG jamy brzusznej oraz wykonanych w ostatnim czasie prześwietleń. Po drugie, przygotowując się do wizyty, warto sporządzić listę niepokojących nas objawów oraz przyjmowanych leków. Powinniśmy pamiętać, że uzyskane od nas informacje stanowią podstawę udanej diagnozy. Po trzecie w końcu, należy przed wizytą zadbać w odpowiedni sposób o higienę naszych okolic intymnych.
Urolog – jak przebiega badanie?
Typowe badanie urologiczne różni się w zależności od tego, czy badaną osobą jest kobieta, czy mężczyzna. Warto jednak pamiętać, że każda pierwsza wizyta – niezależnie od płci pacjenta – rozpoczyna się od badania podmiotowego (wywiadu lekarskiego). Obejmuje ono szereg pytań, których celem jest wstępne określenie przyczyn objawów występujących u pacjenta. W trakcie wywiadu lekarz zbiera informacje o dolegliwościach, na które skarży się badana osoba, przyjmowanych przez nią lekach czy przebytych wcześniej chorobach. Po przeprowadzeniu wywiadu urolog przystępuje zwykle do badania palpacyjnego tj. badania, które polega na wykrywaniu zmian narządów za pomocą dotyku. To właśnie obawa przed badaniem palpacyjnym sprawia, że niektórzy pacjenci zwlekają z wizytą u lekarza pomimo występujących objawów. Jeśli badaną osobą jest mężczyzna, w niektórych przypadkach lekarz podejmie decyzję o wykonaniu badania per rectum. Badanie to jest konieczne zwłaszcza wówczas, gdy istnieje podejrzenie występowania u pacjenta dolegliwości związanych z prostatą. W jego trakcie urolog wsuwa dwa palce do odbytu po to, by ręcznie ocenić wielkość oraz kształt prostaty. W przypadku kobiet badanie urologiczne wygląda nieco inaczej z uwagi na to, że zewnętrzne narządy płciowe, inaczej niż u mężczyzn, nie są jednocześnie częścią układu moczowego. Często zdarza się, że badanie u kobiet sprowadza się do palpacyjnej oceny podbrzusza oraz okolic nerek. W przypadku kobiet lekarz w większym stopniu opiera się na wynikach badań USG oraz badań laboratoryjnych (np. krwi).
Badania i zabiegi urologiczne
Cytoskopia to jedno z niezbędnych badań diagnostycznych, stosowanych w przypadku krwiomoczu, kamienicy moczowej lub wad rozwojowych cewki moczowej i pęcherza. Podczas badania, wykorzystuje się cytoskop, rodzaj wziernika, który pozwala lekarzowi na ocenę stanu narządów układu moczowego. Kolejnym narzędziem diagnostycznym jest badanie urodynamiczne stosowane w przypadku nietrzymania moczu, wyniki testu pozwalają na znalezienie najskuteczniejszego sposobu leczenia NTM.
Współczesna urologia korzysta z wielu nowoczesnych metod, pomocnych w leczeniu schorzeń układu moczowego, takich jak nietrzymanie moczu, nicowanie śluzówki cewki moczowej czy wydłużenie wędzidełka. Jeśli zauważymy jakiekolwiek problemy urologiczne wpływające na komfort życia, należy niezwłocznie umówić się do lekarza. Odkładanie wizyty może pogorszyć stan układu moczowego i przyczynić się do poważniejszych komplikacji.
